Metro project

Artikel geplaatst op: 4 juni 2018

AMSTERDAM  EN ZAANSTAD VERBONDEN DOOR DE METRO.

De vereniging Hart voor Stad denkt al jaren over dit onderwerp na en heeft ook al diverse keren en op diverse podia haar gedachten uitgedragen. Oorspronkelijk werden onze ideeën als “luchtfietserij” beoordeeld!

De aanleiding om nu een samenvatting van onze ideeën kenbaar te maken is dat er signalen zijn dat het politieke draagvlak aan het schuiven is van geen draagvlak naar er zijn toch wel argumenten voor.

In de Nota Kansrijke Oplossingen (NKO) van de Corridorstudie Hoorn – Amsterdam (CSHA) werd deze mogelijk (nog; toevoeging HvS) verworpen omdat er: “geen bestuurlijk draagvlak zou zijn bij de betrokken gemeenten.” Bladzijde 44 van CSHA rapport.

Maar nu vinden we op diverse plaatsen ondersteuning:

• Tijdens een openbare bijeenkomst van Maak Zaanstad (MKZSTD) werd opgemerkt: “de metro verbinding met Zaanstad is een optie.”
• In de longlist van de CSHA lezen we:  “De doortrekking van de NZ metrolijn is in de integrale sessie naar voren gekomen in relatie met een nieuw ruimtelijk plan voor de Achtersluispolder. Ten Westen van de A10 en ten Noorden van het Noordzeekanaal, in de Noorder IJpolder ligt een mogelijke locatie voor een nieuwe passagiersterminal voor cruiseschepen. Die kan ontsloten worden met een eigen metrohalte.”
• En wat lezen we in toekomstvisie van MAAKZSTD:  “Er is in 2040 een metroverbinding die er voor zorgt dat je van de Wibautstraat in Zaandam naar de Wibautstraat in Amsterdam kunt.”
• En nog iets verder: “… verbinden Achtersluispolder met Amsterdam met metro of kabelbaan …”.

Er is dus een door ons zeer gewaardeerde omslag in het denken over een metro verbinding met Amsterdam.

 

Welke zijn onze ideeën dan precies?

Het is een veelomvattend lange termijn plan

Bovengronds waar mogelijk – ondergronds waar noodzakelijk

 

1^e Een metroaansluiting Achtersluispolder is een eerste stap.

De Achtersluispolder kan een woon/werk gebied worden met dus potentiële reizigers voor een metrohalte.

 

2^e Ontsluiting de wijk Poelenburg en gemeente Oostzaan

Ook kan als eerste worden begonnen met een aansluiting richting Poelenburg.

De bewoners hiervan hebben geen goede verbindingen met hun buitenwereld. Bussen brengen hen door andere woonwijken naar overstapplaatsen om vandaar moderner vervoer te kiezen.

Een metrostation Oostzaan – Poelenburg kan hier de remedie zijn.

 

3^e Het knelpunt: Spoorbrug over de Zaan.

De brug ligt in een scherpe bocht in de Zaan. Dit maakt passage problematisch voor grote schepen. Op 30 maart 2017 informeerden wij het Ministerie van I en M en de CSHA over de gevolgen van een calamiteit met de spoorbrug over de Zaan en over de (negatieve) gevolgen van het brugopeningsregime voor frequenter sporen.

We citeren uit onze brief:

Er zijn twee aspecten die van groot belang zijn bij de vlotte afwikkeling van al het verkeer langs bovengenoemde corridor.

A. de (beperkte) brugopeningstijden, die een frequentere spoorverbinding in de weg staan en

(NB Het openingsregime van de spoorbrug is nu: 10 minuten per half uur open voor scheepvaart. Dus 10 minuten gesloten voor treinen.) De periode van 20 minuten per half uur is zeer beperkend voor het treinverkeer. Bijgevolg is uitbreiding daarvan niet mogelijk.

B. Bij een calamiteit bij de spoorbrug en de dientengevolge langdurige uitval van deze (spoor)verbinding  zal de bereikbaarheid van  “Noord Holland Noord” met Zaanstad en Schiphol en Amsterdam zeer problematisch worden.

(NB Bovenstaande is een realistisch probleem  gezien de recente mediaberichten over aanvaringen in binnen- en buitenland).

Het Ministerie van I & M reageerde hier negatief op. Ziet deze realiteit dus niet in.

• Een metrohalte bij treinstation Kogerveld is DE optie en een “ontsnappingsclausule”  voor Westfriesland en houdt Schiphol/Amsterdam bereikbaar.
• De wens om de “opentijd” voor de scheepvaart te beperken gaat in tegen het belang van Zaanstad en de daar aanwezige industrie.
• De vele miljoenen die de Provincie Noord Holland samen met Zaanstad uitgeeft voor het beter bevaarbaar maken van de Zaan (bruggen, sluizen en verdieping) staat diametraal tegenover het belang van het robuuster maken van het treinverkeer.
• De ogen sluiten voor deze problematiek doet geweld aan aan goed bestuur.
• EVO is beducht dat commerciële scheepspassages door de Zaan in de toekomst door gewenste versobering van brugopeningen ernstig in gevaar komen.

Zonder compleet te zijn, noemen wij enkele calamiteiten met deze spoorbrug:

 

•27-10-2006 ZAANDAM Een schip heeft donderdagavond rond kwart over zes de Zaanbrug over de Zaan aangevaren. Het gaat om de spoorbrug in Zaandam. De brug werd beschadigd en kon niet meer dicht. Daardoor werd het treinverkeer in Noord-Holland ernstig verstoord. ProRail heeft in de loop van de avond de schade hersteld waarna het treinverkeer rond acht uur weer langzaam op gang kwam.

•13-11-2006 Zaandam - Maandagavond omstreeks half negen is de spoorbrug over de zaan aangevaren door een schip.
De spoorbrug, tussen station Zaandam en Zaandam Kogerveld, raakte ernstig beschadigd.
Tussen Hoorn en Hoofddorp beperkt treinverkeer mogelijk.

•05-01-2012 ZAANDAM De NS meldt donderdagmiddag rond 13.20 uur dat er geen treinen rijden tussen Zaandam en Zaandam Kogerveld door een aangevaren spoorbrug. De brug raakte volgens Prorail zwaar beschadigd. Er vielen geen gewonden.''De brug moest worden gestut en wordt momenteel gerepareerd'', laat een woordvoerster van Prorail weten.

•02-07-2016 Tussen Zaandam en Overwhere rijden geen treinen door een defecte spoorbrug. De extra reistijd is meer dan 60 min.

                           Zaanspoorbrug tussen Purmerend en Zaandam

 De spoorbrug over de Weezer in Noord Duitsland. Aangevaren en 5 jaren buiten gebruik.

Ontlasting trein- en wegaansluitingen vindt plaats door reizigers al bij station Kogerveld de kans te bieden op het metronet over te stappen.

Ook de gemeente Zaanstad omarmt het idee van knooppunt ontwikkeling zoals blijkt uit de rapportage van 13 april 2017 over MAAKZSTD. We citeren: “Station Kogerveld als knooppunt inrichten; goed aansluiten op bus, auto, fiets en voetgangersverkeer.”

Uit de CSHA:

“De mogelijkheden te benutten voor goede aansluitingen van trein, bus, auto (P+R) en fiets op elkaar en ook in omgekeerde volgorde”.

De CSHA rept ook van de ontwikkeling van een TOD (Transport Oriented Development) aldaar.

En e.e.a. sluit ook aan bij de wens van de CSHA om: “de ketenmobiliteit te stimuleren”.

 

Er is een groot potentieel reizigersaanbod:

Potentiaal                  Aantal bewoners

Zaandam ‘t Kalf            6500
Zaandam Zuid             12000    deels
Kogerveld                     4500
Rosmolenwijk               7000
Peldersveld                 10000
Poelenburg                   8000
Oostzaan                      9000

Overstappers                     ?  zeer veel

Door bovenstaande potentiële reizigers de mogelijkheid te bieden rechtstreeks op het metronet van Amsterdam aan te sluiten wordt veel toerij- en overstaptijd vermeden.

Op het station Kogerveld wordt gebruikers van de Hoornselijn de mogelijkheid geboden hier op het metronet over te stappen.

In de huidige situatie moeten deze reizigers met bestemming stad Amsterdam (Schiphol) veelal overstappen op station Zaandam en daarna opnieuw op centraalstation Amsterdam of Sloterdijk om door middel van metro of tram de reis te vervolgen.

In de nieuwe situatie wordt overgestapt op de metro  station Kogerveld zonder verdere onderbrekingen.

4^e Met de metro naar de Zaanse Schans

Nu bezoeken meer dan 2 miljoen mensen de Schans; in 2025 3 miljoen.

De bezoekers betalen geen entree! Bij elk ander openlucht museum is wel een entreeprijs verschuldigd. (Openluchtmuseum € 19,-)

Wij stellen voor een combi metro ticket te verkopen, namelijk een metrokaartje tevens zijnde een entreekaart voor de Zaanse Schans en het Verkade museum.

• De luchtverontreiniging door de vele bussen, die nu bezoekers aanvoeren, wordt vermeden.
• De Zaanlijn wordt ontlast.
• De onaangename wandeling vanaf station Zaanse Schans Zaandijk wordt vermeden.
• De verblijftijd met navenant hogere uitgaven door de bezoekers neemt toe.
• Een aanzienlijke bijdrage wordt geleverd aan de wens van de gemeente Amsterdam om de toeristen te spreiden.

Met deze inkomsten (gekapitaliseerd) kan een groot deel van de aanleg en onderhoud van het metrotraject worden bekostigd.

5^e Zijaansluiting Metro/lightrail  Kogerveld – Station Zaandam met tunnel onder Zaan.

Uiteindelijk zal op termijn een goede oplossing moeten worden gevonden voor de problematiek rondom de Zaan spoorbrug. De door CSHA genoemde verhoging daarvan is een tijdelijk lapmiddel. (kosten € 230 milj.). Wij hebben ons laten vertellen dat bij deze ombouw treinreizigers langer dan een half jaar andere opties moeten vinden om van Purmerend naar Zaandam te komen.

Een doortrekking van de trein/metrolijn (deels ondergronds onder de Zaan) tot aan station Zaandam kent veel voordelen.

• Deze doortrekking leidt ertoe dat veel automobilisten de auto thuis zullen laten.
• De gecompliceerde spoorwegovergang Provincialeweg kan worden vermeden.
• Uiteindelijk wordt de gehele Zaanstreek ( West Friesland) opgenomen in het Metronet van de stadsregio.
• De mogelijkheid tot ontsluiting Westerwatering (de wijk aan de West kant van Zaandam)  neemt toe.
• Scheepvaart verkeer krijgt vrijbaan.

Eventueel kunnen slimme oplossingen ertoe leiden dat de metrolijn vanaf station Zaandam wordt doorgetrokken tot de trein/metrostations in Amsterdam.

Samenvatting:

• Onze ideeën vormen de basis van de vorming van een metropool die deze naam met waardigheid kan dragen.
• Forenzen zullen van auto overschakelen naar trein/metro.
• Luchtverontreiniging zal over het gehele gebied, waar hier sprake van is, drastisch afnemen waardoor het blijvend voldoet aan Europese eisen.
• Aanreistijden zullen voor alle betrokkenen sterk afnemen.
• De noodzaak van “meer asfalt” komt in een ander daglicht te staan.